Herman Melville-Bartlebey

Bir büroda çalışan avukatın 3 yardımcısı vardır. Bunlardan biri henüz çocuk yaşta zencefilli çörek, biri Hindi ve diğeri de kıskaçtır. Yazar öykünün başında her üçünün de ayrıntılı bir tasvirini yapmaktadır. İşler yoğunlaşıp yardımcılar yetersiz kaldıklarında avukat bir dördüncüsünü Bartleby’ ı işe alır. Bartleby öyle bir insandır ki kendisine verilen köşeden asla dışarı çıkmaz, hiç kimseyle hiçbir şey konuşmaz. Avukat kendisinden yardım istediğinde de sözlediği tek söz “bunu yapmayı yeğlemem” olur. Böylece avukat ona her ne görev verirse versin yapmayı ret eder. Öyle ki günün birinde yapmış olduğu tek iş olan yazmanlığı da bıraktığını söyleyip artık yazmayacağı olur. Ama bürodan da asla dışarı çıkmaz. Avukat her ne kadar onu tanımak isteyip ondan bilgi almak istese de o bunu “yeğlemez”. Ne yapacağını bilemeyen avukat onu işten çıkarmayı düşünür. Ama adam bürodan çıkmayı hiç mi hiç yeğlemez. Onun yüzünden avukat bürosunu değiştirir. O büroya yeni kiracılar geldiğinde bile oradan ayrılmaz. Onu zorla dışarı attığında da dükkanın trabzanlarında ya da merdivenler de uyur. Avukat onu evine de davet eder ama adam bunu da yeğlemez. Derken hapse atılır. Hapiste yemek yemeyi hiç mi hiç yeğlemez ve orada ölüverir.